والانس یا لیپ زیر سپر خودرو بخشی از تجهیزات آیرودینامیکی خودرو است که در قسمت زیرین سپر جلو یا عقب نصب می‌شود. وظیفه اصلی این قطعه بهبود جریان هوا در اطراف خودرو، ارتقای ظاهر خودرو و حفاظت از بخش‌های زیرین سپر است.
تاریخچه:
- در دهه ۱۹۶۰، خودروهای اسپرت و مسابقه‌ای شروع به استفاده از تجهیزات آیرودینامیکی مانند لیپ زیر سپر کردند. این قطعه طراحی شد تا مقاومت هوا کاهش یابد و جریان پایدار زیر خودرو ایجاد شود.
- با ورود خودروهای اسپرت شهری و افزایش توجه به ظاهر خودروها، لیپ‌ها یا والانس‌ها به بخش مهمی از طراحی بدنه تبدیل شدند.
- امروزه از والانس‌ها در انواع خودروها، از اقتصادی گرفته تا لوکس و اسپرت، استفاده می‌شود.
وظیفه اصلی والانس یا لیپ زیر سپر چیست؟
-
بهبود آیرودینامیک خودرو: هدایت جریان هوا به‌صورتی که مقاومت هوا کاهش یابد و نیروی عمودی (Downforce) برای افزایش پایداری خودرو ایجاد شود.
-
محافظت از سپر: جلوگیری از آسیب‌های ناشی از ضربات خرد، برخورد با زمین یا موانع جاده‌ای.
-
زیباسازی خودرو: ارتقای طراحی ظاهری خودرو، به‌ویژه در مدل‌های اسپرت.
-
کاهش مصرف سوخت: طراحی آیرودینامیکی می‌تواند مصرف سوخت را در سرعت‌های بالا کاهش دهد.
انواع والانس یا لیپ زیر سپر چیست؟
-
لیپ زیر سپر جلو (Front Lip Spoiler): برای قسمت جلوی خودرو طراحی شده و بیشترین تأثیر را بر جریان هوا و نیروی عمودی دارد.
-
لیپ زیر سپر عقب (Rear Valance): بر روی سپر عقب نصب می‌شود و در کنار دیفیوزر نقش مهمی در مدیریت جریان هوا ایفا می‌کند.
-
لیپ‌های جانبی: نسخه‌هایی که در امتداد سپرهای جانبی خودرو قرار می‌گیرند و زیبایی بیشتری به خودرو می‌بخشند.
-
والانس‌های انعطاف‌پذیر: از مواد انعطاف‌پذیر ساخته شده‌اند و در برابر ضربه مقاوم‌تر هستند.
-
لیپ یکپارچه: در طراحی بدنه خودرو یکپارچه با سپر ساخته می‌شوند و رایج در خودروهای اسپرت کارخانه‌ای هستند.
والانس یا لیپ زیر سپر کجا نصب می‌شود؟
این قطعه در ناحیه زیر سپر جلو یا عقب خودرو و در برخی موارد روی قسمت‌های جانبی سپر (مخصوص خودروهای آفرود یا اسپرت) نصب می‌شود. موقعیت نصب آن تأثیر مستقیم در آیرودینامیک خودرو دارد.
معمولاً جنس والانس یا لیپ زیر سپر چیست؟
-
پلاستیک فشرده (ABS): مقاوم در برابر ضربه و مقرون‌به‌صرفه؛ رایج‌ترین نوع مورد استفاده.
-
فیبر کربن: سبک، بادوام و گران‌قیمت؛ مناسب خودروهای اسپرت و لوکس.
-
پلی‌اوریتان (PU): انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر شکستگی.
-
کامپوزیت: ترکیبی از الیاف مقاوم (مانند شیشه یا کربن) و مواد پایه پلاستیک.
قطعات مرتبط با والانس یا لیپ زیر سپر
-
دیفیوزر عقب: در بسیاری از خودروها، لیپ زیر سپر عقب با دیفیوزر ترکیب می‌شود تا جریان هوا زیر خودرو بهتر مدیریت شود.
-
سپر جلو و عقب: والانس با سپر خودرو هماهنگ شده و بخشی از طراحی آن محسوب می‌شود.
-
چراغ‌های مه‌شکن: در برخی موارد، این قطعه می‌تواند بخشی از طراحی چراغ‌های مه‌شکن یا سیستم روشنایی باشد.
-
بست‌ها و پیچ‌های اتصال: بست‌ها قطعات نصب‌شده را در جای خود نگه می‌دارند و مقاومت لازم را ایجاد می‌کنند.
علائم خرابی یا فرسودگی والانس یا لیپ زیر سپر
-
شکستگی یا ترک‌خوردگی: در اثر برخورد شدید با زمین یا موانع جاده‌ای.
-
ساییدگی: ناشی از تماس مکرر با مسیرهای ناهموار.
-
شُل شدن قطعه: خرابی بست‌ها یا پیچ‌های اتصال.
-
رنگ‌رفتگی یا خراش: آسیب به رنگ یا پوشش سطحی قطعه در اثر تماس با اشیای خارجی.
عوامل خرابی والانس یا لیپ زیر سپر
-
شرایط جاده‌ای نامناسب: مسیرهای ناهموار، سنگ‌ها و موانع ممکن است به لیپ زیر سپر آسیب وارد کنند.
-
تصادف: برخورد مستقیم با ضربات شدید.
-
کیفیت پایین مواد اولیه: استفاده از مواد غیرمقاوم در ساخت لیپ.
-
نگهداری ضعیف: تجمع گردوغبار یا گل و لای روی قطعه باعث فرسودگی می‌شود.
میانگین عمر مفید لیپ زیر سپر چیست؟
با انتخاب متریال مناسب و نگهداری صحیح، میانگین عمر مفید این قطعه می‌تواند بین ۳ تا ۵ سال یا بیشتر باشد. عمر مفید بستگی به شرایط استفاده و محیط جاده‌ای دارد.
نکات مهم در نگهداری والانس یا لیپ زیر سپر
-
بررسی دوره‌ای: بازبینی وضعیت اتصال و سلامت قطعه.
-
شست‌وشوی منظم: برای جلوگیری از تجمع آلودگی و آسیب‌های سطحی.
-
رنگ‌آمیزی یا پوشش محافظ: استفاده از رنگ یا اسپری مقاوم برای محافظت در برابر ضربه‌ها و خراش‌ها.
-
جلوگیری از ضربات شدید: احتیاط در عبور از مسیرهای ناهموار یا ورود به پارکینگ‌های با ارتفاع کم.
آیا والانس یا لیپ زیر سپر قابل تعمیر است؟
-
آسیب‌های جزئی: خراش‌ها یا شکستگی‌های سطحی قابل ترمیم هستند.
-
آسیب‌های عمده: در صورت ترک‌خوردگی یا شکست بزرگ، بهتر است قطعه تعویض شود.
تعویض والانس یا لیپ زیر سپر چگونه انجام می‌شود؟
-
مشخص کردن نوع آسیب: تعیین اینکه قطعه آیا تعمیر یا تعویض نیاز دارد.
-
باز کردن بست‌های اتصال: پیچ‌ها و بست‌های نگهدارنده باز می‌شوند.
-
تمیز کردن محل نصب: محل نصب برای اتصال قطعه جدید آماده و پاک‌سازی می‌شود.
-
نصب قطعه جدید: والانس یا لیپ جدید با استفاده از بست‌ها و پیچ‌های مناسب نصب می‌گردد.
-
رنگ‌آمیزی در صورت نیاز: پس از نصب، رنگ قطعه جدید با بدنه خودرو هماهنگ می‌شود.
جمع‌بندی
والانس یا لیپ زیر سپر خودرو علاوه بر نقش آیرودینامیکی و حفاظت از سپر، تأثیر زیادی بر زیبایی ظاهری خودرو دارد. نگهداری مناسب از این قطعه، حتی در شرایط محیطی سخت، می‌تواند عمر مفید آن را افزایش دهد و در صورت آسیب شدید، تعویض لازم خواهد بود.
