حسگر سطح سوخت یک حسگر الکترونیکی-مکانیکی است که میزان سوخت موجود در مخزن خودرو را با دقت بالا تشخیص داده و به رایانه یا پشت‌آمپر خودرو مخابره می‌کند. این اطلاعات برای جلوگیری از اتمام سوخت و مدیریت صحیح مصرف سوخت توسط راننده حیاتی است.
عملکرد حسگر سطح سوخت
این حسگر معمولاً بر اساس تغییرات مکانیکی (با استفاده از یک بازوی شناور) یا خواص الکتریکی (مانند مقاومت الکتریکی یا تغییرات خازنی) عمل می‌کند.
- بازوی شناور در هنگام پر یا خالی شدن مخزن سوخت، بالا یا پایین می‌رود.
- موقعیت بازو، میزان سوخت را تعیین می‌کند.
- حسگر مقاومت یا خازن، تغییرات را به سیگنال الکتریکی تبدیل کرده و به ECU یا نشانگر سوخت منتقل می‌کند.
انواع حسگر سطح سوخت
- مکانیکی: بر پایه فلوت یا بازوی شناور طراحی شده است. بیشتر در خودروهای قدیمی استفاده می‌شود.
- الکترومکانیکی: ترکیبی از سنجش مکانیکی و ارسال سیگنال الکتریکی.
- خازنی: مدرن‌ترین نوع حسگر که تغییر ظرفیت خازنی را برای اندازه‌گیری سطح سوخت به کار می‌گیرد.
- اولتراسونیک: امواج صوتی برای تعیین سطح سوخت استفاده می‌شود (معمولاً در وسایل صنعتی و سنگین).
محل نصب
- حسگر سطح سوخت معمولاً در داخل مخزن سوخت (Fuel Tank) نصب می‌شود.
- دسترسی به آن نیازمند باز کردن درپوش یا پمپ سوخت است که غالباً زیر صندلی عقب خودرو یا در کف خودرو (برای مدل‌های مختلف) قابل دسترسی است.
جنس و ساختار
- ساختار اصلی:
- بازوی شناور (Float Arm): از پلاستیک مقاوم سبک یا مواد مقاوم به بنزین ساخته شده است.
- حسگر مقاومت یا خازن: از مواد رسانا مانند مس یا آلیاژهای مقاوم.
- بدنه حسگر: از پلاستیک مقاوم به خوردگی و حرارت.
- عایق‌بندی کامل برای جلوگیری از نشت بنزین یا انفجار.
قطعات مرتبط
- ECU خودرو
- پمپ سوخت
- فیلتر سوخت
- نشانگر سوخت در داشبورد (Fuel Gauge)
- سیم‌کشی سیستم سوخت‌رسانی
علائم خرابی حسگر سطح سوخت
- نشانگر سوخت اطلاعات اشتباه نمایش دهد.
- روشن شدن چراغ هشدار سوخت بدون دلیل.
- ثابت ماندن نشانگر سوخت (پر یا خالی).
- ارسال خطای مرتبط با سنسور سوخت در دستگاه دیاگ.
- عملکرد نادرست یا ناپایدار خودرو به دلیل ارسال اطلاعات نادرست به ECU.
علل خرابی حسگر سطح سوخت
- استهلاک و کهنگی قطعات (به خصوص بازوی شناور).
- ساییدگی مدار مقاومتی یا خازنی در طول زمان.
- سولفاته شدن یا نقص در سوکت و سیم‌کشی.
- نفوذ آب یا آلودگی به درون مخزن سوخت.
- استفاده از سوخت بی‌کیفیت که موجب آسیب به حسگر شده است.
طول عمر مفید
حسگر سطح سوخت به طور میانگین ۷ تا ۱۰ سال عمر می‌کند، اما بسته به شرایط استفاده و کیفیت سوخت مصرفی ممکن است کم یا زیاد شود.
نکات مراقبتی و نگهداری
- استفاده از سوخت باکیفیت برای جلوگیری از رسوبات.
- زمان‌بندی منظم برای تمیزکردن مخزن سوخت (برای جلوگیری از آلودگی).
- مراقبت از سیم‌کشی برای جلوگیری از قطعی یا سولفاته شدن.
- در صورت نمایش نادرست اطلاعات، به سرعت مشکل را بررسی کنید.
تعمیر یا تعویض
- حسگر سوخت عموماً تعمیرپذیر نیست و باید تعویض شود.
- اگر مشکل مربوط به سیم‌کشی یا سوکت باشد، می‌توان اتصال‌ها را تعمیر کرد.
روش تعویض حسگر سطح سوخت
- خودرو را خاموش کرده و باتری را قطع کنید.
- صندلی عقب را بیرون آورده یا به درپوش (زیر صندلی یا کف خودرو) دسترسی پیدا کنید.
- درپوش مخزن سوخت را باز کرده و سوکت حسگر را جدا کنید.
- حسگر را از مخزن خارج کنید.
- حسگر جدید را جایگزین و سوکت را وصل کنید.
- درپوش را بسته و مجدداً مونتاژ صندلی را انجام دهید.
- خودرو را روشن کنید و صحت عملکرد سنسور را بررسی کنید.
خطاهای رایج در دیاگ
- P0460: خطای معمول در سیستم اندازه‌گیری سوخت.
- P0461 تا P0463: خطاهای کالیبراسیون و سیگنال.
- P0464: خطای تناوبی سنسور سوخت.
جمع‌بندی
حسگر سطح سوخت نقش کلیدی در عملکرد صحیح سیستم سوخت‌رسانی و تجربه بدون دردسر رانندگی دارد. خرابی آن می‌تواند منجر به مشکلاتی در مصرف سوخت، کاهش ایمنی رانندگی و حتی آسیب به سیستم خودرو شود. به همین منظور، نگهداری مناسب و تعویض آن در هنگام خرابی بسیار مهم است.
